UItgelicht: Boerderij Kinderzorg

Bij het horen van het bestaan van een boerderij m etde naam "Kinderzorg" ga je toch onherroepelijk denken aan waar die naam vandaan komt. Er moet een prachtig verhaal achter zitten. 

Wat is/was vroeger de functie van deze boerderij? Had het te maken met kinderopvang of iets van dien aard? Misschien heeft er een groot gezin in gewoond. Of heeft het woord kinderzorg meer een ludieke bedoeling gehad?

Hieronder het ware verhaal:

De originele Boerderij Kinderzorg. Bron: Stadsarchief Foto: De originele Boerderij Kinderzorg. Bron: Stadsarchief

Boerderij  Kinderzorg werd gebouwd in de achttiende eeuw en was eigendom van Herman Gerard van Breugel, predikant in Dordrecht, maar Ossenaar van geboorte (1729).

Bewoners van Kinderzorg
Boerderij Kinderzorg is een van de oudste Osse boerderijen. Al in een advertentie van omstreeks 1800 werd gesproken over een 'schoone en welgeleege hoeve'. Kinderzorg dankt zijn naam aan het feit dat boer die die daar woonde de eerste tbc-vrije melk leverde aan het weeshuis in Oss

Rond 1800 was Lucas Geurt Ariens van Vugt de huurder. Een van de eigenaren van Kinderzorg was Simon van den Bergh. Hij kocht de hoeve voor dertigduizend gulden.

Op de foto zie je de familie van Erp met alle negen kinderen. De jongens Wim en Jan staan tweede en derde van links. Zij hebben hun moeder tot het einde verzorgd. Jan en Wim waren jarenlang ongetrouwd, maar op zeventigjarige leeftijd trad Jan uiteindelijk toch in het huwelijk. Hij is nog 23 jaar getrouwd geweest. Broer Wim verongelukte in Teeffelen bij een aanrijding met een taxi.
 

Hooibrand

Op Koninginnedag 1932 sloeg het noodlot toe. Vermoedelijk door hooibroei brandde de hele boerderij inclusief de bijgebouwen tot de grond toe af. Een enorme hoeveelheid hooi ging verloren en honderd kippen kwamen om. De brand brak uit tijdens het Koninginnedagconcert van stadsharmonie KVA op de Heuvel. Het publiek vertrok massaal naar de brand. Mensen zagen hoe geprobeerd werd om met emmers water de schuren nat te houden. De brandweer had geen water.

Een artikel over die grote brand.

OSS, 31 Aug 1932. – Hedenavond omstreeks 8 uur woedde alhier een zware brand, waardoor de kapitale en oudste boerderij in deze gemeente, de hofstede ,,Kinderzorg”, daterend uit het begin der zeventiende eeuw, eigendom der landbouwers familie H. van Erp, aan de Bosschestraat, geheel is verwoest. De bewoners, een bejaard echtpaar, hadden zich vroegtijdig ter ruste begeven, toen een der zoons, die in de huiskamer schrijfwerk verrichtte, plotseling opgeschrikt werd door het knetteren van vlammen. In allerijl bracht hij zijn ouders, beiden in nachtgewaad, naar buiten in veiligheid en snelde vervolgens naar den stal. Hier gelukte het hem een tweetal paarden te bevrijden, doch het vuur woedde in de hofstede reeds zoo hevig dat het niet meer mogelijk bleek nog maar iets te redden. De vlammen vonden gretig voedsel in de grote voorraden hooi, stroo en graan, die zich in de schuren bevonden en sloegen hoog uit het rieten dak. De vuurgloed was uren ver in den omtrek zichtbaar. De brandweer, die met volledig materieel was verschenen, kon door gebrek aan water in de naaste omgeving, tegen de vlammenzee niets uitrichten. Met emmers water werden de belendende perceelen evenwel nat gehouden. Een hoeveelheid landbouwmachines, werktuigen, een groot aantal kippen, alsmede een hond en eenig vee, werden een prooi der vlammen.
De vermoedelijke oorzaak van den brand is hooibroei. De zeer aanzienlijke schade wordt ten dele door verzekering gedekt.

De originele versie van de boerderij was gedekt met riet. De naam van de boerderij staat hier niet op het dak, maar op twee bordjes naast het deurtje dat toegang gaf tot de hooizolder. In nevenstaande foto zie je een modernere versie van de boerderij. Dat wil zeggen na de allesverwoestende brand en diverse aanpassingen die in de loop  der tijden zijn aangebracht.

Op het dak van de stal, nu woonhuis, staat op het dak “Kinderzorg” met terracotta kleurige letters in donkergrijze pannen geschreven. Dit is alleen nog maar te zien vanaf de kant van de buren. De boerderij is gebouwd als een hallenhuis met woongedeelte en stal onder één kap. Ernaast stonden enkele kleinere stallen en verspreid op het erf nog enkele schuren en een kippenhok.
Hoeve Kinderzorg is in de loop van de tijd verbouwd en aangepast aan nieuwe functies. De stallen hebben een woonfunctie, het in 1933 gebouwde woonhuis verkeert nog in oorspronkelijke staat.

Zelfs de locatieaanduiding is in nevelen gehuld: Huidig adres Palestrinastraat 11a. Toenmalig adres Bosschestraat. Hoe dat zit lees je elders op deze website.

Dit stukje tekst is tot stand gekomenmet behulp van Hans Keijzers .